เลขาธิการสหประชาชาติ (United Nations Secretary-General) เป็นชื่อเรียกตำแหน่งหัวหน้าของสำนักงานเลขาธิการแห่งสหประชาชาติ ซึ่งเป็นองค์กรหนึ่งของสหประชาชาติ โดยตามกฎบัตรสหประชาชาติ การแต่งตั้งเลขาธิการสหประชาชาติจะต้องได้รับมติจากสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติตามคำแนะนำของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติที่จะเป็นฝ่ายเสนอตัวบุคคลที่มารับตำแหน่งนี้ ซึ่งถือได้ว่าเป็นตำแหน่งที่มีบทบาทสูงสุดในองค์การสหประชาชาติ
เลขาธิการสหประชาชาติจะดำรงตำแหน่งวาระละ 5 ปี โดยจะดำรงตำแหน่งคนละหนึ่งหรือสองสมัย และตามธรรมเนียมแล้ว จะต้องไม่เป็นบุคคลจากประเทศสมาชิกถาวรในคณะมนตรีความมั่นคง นอกจากนี้ก็เป็นที่เข้าใจกันว่า บุคคลที่จะมาดำรงตำแหน่งคนต่อไปจะต้องมาจากประเทศนอกทวีปของเลขาธิการคนล่าสุด
ผู้ดำรงตำแหน่งเลขาธิการแห่งสหประชาชาติคนปัจจุบันคือ พัน กีมุนจากประเทศเกาหลีใต้ จะเป็นผู้ดำรงตำแหน่งเลขาธิการแห่งสหประชาชาติคนที่ 8 ต่อไป
ส่วนผู้ดำรงตำแหน่งรองเลขาธิการสหประชาชาติคนปัจจุบัน คือ มาร์ค มัลลอร์ช บราวน์ ซึ่งโดยปกติจะลาออกพร้อมกับการหมดวาระของเลขาธิการสหประชาชาติ เพื่อเปิดทางให้เลขาธิการคนใหม่แต่งตั้งรองเลขาธิการคนต่อไปด้วยตนเอง
รายชื่อเลขาธิการสหประชาชาติ
# | ภาพถ่าย | เลขาธิการ | ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง | ประเทศ | หมายเหตุ | |
---|---|---|---|---|---|---|
แกลด์วิน เจบบ์ (Gladwyn Jebb) |
24 ตุลาคม พ.ศ. 2488 – 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2489 |
สหราชอาณาจักร | ทำหน้าที่เลขาธิการในช่วงก่อตั้ง | |||
1 | ทรีฟ ลี (Trygve Lie) |
2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2489 – 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2495 |
นอร์เวย์ | ลาออก | ||
2 | ดั๊ก ฮัมมาโชลด์ (Dag Hammarskjöld) |
10 เมษายน พ.ศ. 2496 – 18 กันยายน พ.ศ. 2504 |
สวีเดน | เสียชีวิตในอุบัติเหตุเครื่องบินตกที่โรดีเชียเหนือ (ปัจจุบันคือ ประเทศแซมเบีย) |
||
3 | อู ถั่น (U Thant) |
30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2504 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2514 |
พม่า | สละสิทธิ์หลังครบวาระที่สองด้วยเหตุผลส่วนตัว | ||
4 | เคิร์ท วัลไฮม์ (Kurt Waldheim) |
1 มกราคม พ.ศ. 2515 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2524 |
ออสเตรีย | จีนใช้สิทธิ์วีโต้ในการดำรงตำแหน่งสมัยที่สาม | ||
5 | ฮาเวียร์ เปเรซ เดอเควลยาร์ (Javier Pérez de Cuéllar) |
1 มกราคม พ.ศ. 2525 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2534 |
เปรู | ปฏิเสธที่จะดำรงตำแหน่งต่อเป็นวาระที่สาม | ||
6 | บูทรอส บูทรอส-กาลี (Boutros Boutros-Ghali) |
1 มกราคม พ.ศ. 2535 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2539 |
อียิปต์ | สหรัฐอเมริกาใช้สิทธิ์วีโต้ในการดำรงตำแหน่งสมัยที่สอง | ||
7 | โคฟี แอนนัน (Kofi Annan) |
1 มกราคม พ.ศ. 2540 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2549 |
กานา | |||
8 | พัน กีมุน (Ban Ki-moon) |
1 มกราคม พ.ศ. 2550 – ปัจจุบัน |
เกาหลีใต้ |